Alerji Nedir?

Alerji normalde vücudumuza zararlı olmayan maddelere karşı vücudumuzun tehdit altındaymış gibi reaksiyon göstermesidir. Aslında bir savunma mekanizmasıdır ama savunacak şey vücuda zararlı olmamasına karşın vücut bunu zararlı bir madde ile karşı karşıya gelmiş gibi bağışıklık sistemini aktifleştirir ve reaksiyon gösterir. Hafif ya da şiddetli olabilen bu reaksiyonlar yaşam kalitesini bozabilir.

Alerji Belirtileri Nelerdir?

Alerjik bireylerde;

  • gözlerde sulanma,
  • kaşınma,
  • hapşırık,
  • burun tıkanıklığı,
  • geniz akıntısı,
  • öksürük,
  • uyku problemleri,
  • nefes darlığı,
  • nefes alırken tam nefesinin yetmediğinin hissi,
  • göğüste baskı hissi,
  • ciltte dermatit dediğimiz daha doğrusu alerjik reaksiyon belirteçleri alerji olabileceğine dair ipuçları verir.

Alerjisi Olanlar Nelere Dikkat Etmeli?

  • Alerjenlerden mümkün olduğunca kaçınılmalı. Örneğin, polen alerjisi ya da astımı olanlar yüksek polen seviyelerinin olduğu sabah 10 ve öğleden sonra 16 saatlerinde mümkünse dışarıyı çıkmamalı ya da dışarı çıkarken maske, güneş gözlüğü takmalı.
  • Evi havalandırırken yine bu saatleri dikkat edilmeli.
  • Arabalarını ağaçların altında gölgeye park etmek yerine polenlerden uzak açık alanlara park edilmeli ve araç klimalarının klima filtreleri düzenli kontrol edilmeli, değiştirilmeli.
  • Polen alerjisi döneminde özellikle dışarıda gezdikten sonra eve gelindiğinde kıyafetler değiştirilmeli, eller ve yüz polenlerden arındırılacak şekilde yıkanmalı.
  • Çamaşırlar balkonda değil içeride, mümkünse kurutma makinesinde kurutulmalı.
  • Evde alerjen seviyelerini azaltmak için düzenli olarak toz alınmalı, mümkünse halı kullanılmamalı, kullanılacaksa da tüyü az ve kolay yıkanabilir olanlar tercih edilmeli. Yatak takımlarını haftada bir yıkanmalı. Ayrıca, toz akarlarına karşı alerjisi olanlar için anti-alerjik yatak takımları ve yastık kılıfları da kullanılabilir.
  •  Evcil hayvanlara karşı alerjisi olanlar, evcil hayvanlarla teması sınırlandırmalı veya evcil hayvan alırken alerjen seviyelerini düşük olan ırkları tercih etmeli. Ayrıca, evde bulunan halı ve kumaşları, evcil hayvan tüylerini kolayca temizleyebileceğiniz malzemelerle değiştirin.
  • Evdeki hava kalitesini iyileştirmek için HEPA filtreli hava temizleyicileri ve klima filtreleri kullanın. Bu cihazlar, alerjenleri havadan temizleyerek alerjik reaksiyon riskini azaltabilir.
  • Küf ve mantar sporlarının büyümesini önlemek için evdeki nem seviyelerini kontrol altında tutun. Nem oranını düşük tutmak için nem alma cihazları kullanabilir veya banyo ve mutfak gibi nemli alanları havalandırılmalı. Evlerde küf mantarını arttıracak bitkiler bulundurulmamalı.
  • Alerji semptomlarını kontrol altına almak için doktorunuzun önerdiği antihistaminikler, burun spreyleri veya göz damlalarını düzenli olarak kullanılmalı.
  • Kesinlikle tütün ve tütün ürünleri kullanılmamalı ve kullanılan ortamlarda bulunulmamalı. Tüm alerjik bireylerde sigara kullanımı tetikleyicidir. Alerjen maruziyeti ne kadar azaltılırsa azaltılsın sigara kullanımımı tek başına alerjik reaksiyon nedenidir.

Alerji zaten özellikle yaşam kalitesinin oldukça olumsuz etkileyen bir hastalık ve tüm kronik hastalıklarda olduğu gibi yakın takip, kişinin bilinci çok önemli. Eğer doğru takip ve tedavi altında kalır ise hasta bu şikayetlerin olumsuz etkilerini yaşamadan hayatına çok kaliteli bir şekilde devam edebilir.

Alerji Testi Nedir?

Alerji testi, alerjen olarak adlandırılan maddelere karşı bağışıklık sisteminin verdiği reaksiyonun nedenini anlayarak reaksiyona neden olan alerjiyi tespit etmek için uygulanan bir testtir. Alerji testleri, kan, cilt, deri ve yama testi olarak sınıflandırılır. Bazı alerjiler kişide hayati bir tablo ortaya çıkarabilir ve bu durum anafilaksi olarak tabir edilir.

Bağışıklık sistemi, vücudun doğal savunmasıdır. Alerjiler, bağışıklık sistemi çevredeki anormal durumlara karşı tepki gösterdiğinde meydana gelir. Örnek vermek gerekirse polen ve toz akarları normalde zararsız bir durumken bağışıklık sisteminin reaksiyonuna yol açabilir. Bu tepki de polen alerjisini doğurur ve burun akıntısı, hapşırma ve gözlerde sulanma gibi semptomlar ortaya çıkarır.

Çocuklar da dahil olmak üzere her yaş ve cinsiyetten kişilere güvenli bir şekilde yapılabilen alerji testleri, saman nezlesi, alerjik astım, egzama, polen-toz akarları, besin alerjisi ve zehir gibi maddelere karşı vücudun alerji meydana getirip getirmediğini araştırmak amacıyla yapılır.

Yapılan testler aracılığıyla kişide alerji saptanırsa meydana gelen alerjiye bağlı olarak tedavi yöntemleri uygulanır. Bu tedaviler kişiye ve alerjinin türüne göre değişkenlik gösterir.

Alerji Testi Çeşitleri Nelerdir?

Vücudun hangi maddeye karşı alerjisinin olduğunu belirlemek için uygulanan alerji testleri kendi içinde deri prick testi, intradermal cilt testi, yama testi ve kan testi olmak üzere sınıflandırılır.

Alerji testi çeşitleri detaylı olarak ise şöyle açıklanabilir:

Deri prick testi

Deri prick testi kişinin ön koluna veya sırtına ince bir iğne yoluyla uygulanır ve derinin içine alerjenler damlatılır. Bu testle birlikte cildin yabancı maddelere nasıl tepki verdiği ölçülür. Kişide kaşıntı, kızarıklık, döküntü gibi belirtiler söz konusuysa belirli bir alerjene karşı kişinin alerjisi var anlamına gelir.

İntradermal cilt testi

Deri delme testi olarak da bilinen deri prick testi sonuçları negatif çıkarsa intradermal cilt testine başvurulabilir. İntradermal cilt testinde uzman doktor tarafından cildin dış katmanına (epidermis) küçük miktarlarda alerjen enjekte edilir. Bu test sayesinde kişinin havadaki tahriş edici maddelere, ilaçlara ve böcek sokmalarına karşı alerjisi olup olmadığı kontrol edilir.

Yama testi

Alerji testlerinden biri olan yama testi genellikle kontakt dermatitin nedenini belirler. Hem kola hem de cilde uygulanan bir test olan yama testinde cilde alerjen damlalar damlatılır ve ilgili bölge bandajla kapatılır. Bu bandaj 48 saat boyunca ciltte kalır. Yama testi aracılığıyla kontakt dermatit, alerjen maddelerin cilde teması ve besin alerjilerinin varlığı saptanır.

Kan (IgE) testi

Kan testi, alerjenlerin varlığının belirlenmesinde uygulanan alerji testi çeşitlerinden biridir. Kan testinde alınan kan örneği laboratuvara gönderilir. Doktor tarafından kan örneğine alerjenler eklenir veiçindeki IgE antikorlarının düzeylerini ölçülür. Test sonucu pozitif çıktığında ise kişinin hangi maddeye karşı alerjisinin olduğu ortaya çıkar.